Poniżej przedstawiamy Państwu działania podjęte w celu umożliwienia sprawnej realizacji PROW 2014–2020 w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz w związku z trudnościami po stronie wnioskodawców i beneficjentów w spełnianiu warunków, wymogów i innych zobowiązań w ramach PROW 2014–2020 w tym okresie.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało zmianę do ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. z 2020 r. poz. 217 i 300), mającą również zastosowanie do beneficjentów poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego PROW na lata 2014-2020. Zmiana jest częścią rozwiązań legislacyjnych w ramach tarczy antykryzysowej 2.0. Przedmiotowy projekt zmian przepisów został w dniu wczorajszym (09.04.2020 r.) uchwalony przez Sejm RP i przekazany pod obrady Senatu RP. Posiedzenie Senatu RP celem rozpoznania tych przepisów zaplanowane zostało na 15 kwietnia br.
Projektowane zmiany zakładają:
1) zniesienie bezwzględnego zakazu zwiększenia kwoty przyznanej pomocy oraz zmiany celu operacji; zmiany te będą możliwe na warunkach określonych w umowie o przyznaniu pomocy;
2) zniesienie obowiązku składania weksla in blanco przez jednostki sektora finansów publicznych, a w przypadku pozostałych beneficjentów - przesunięcie w czasie obowiązku złożenia weksla in blanco na etap złożenia wniosku o płatność i uzależnienie wypłaty pomocy od złożenia tego zabezpieczenia;
3) umożliwienie zawarcia umowy o przyznaniu pomocy nie tylko w siedzibie podmiotu przyznającego pomoc, ale także w formie korespondencyjnej;
4) umożliwienie składania wniosków oraz innych dokumentów do podmiotów wdrażających w formie dokumentu elektronicznego na elektroniczną skrzynkę podawczą; taka możliwość dotyczyć będzie wszystkich działań nie objętych wspólnym wnioskiem o przyznanie płatności obszarowych; w przypadku wniosków składanych do LGD będzie możliwe wykorzystanie skrzynki podawczej podmiotów wdrażających (składanie wniosków do LGD za pośrednictwem podmiotu wdrażającego – po uzgodnieniu takiej możliwości przez LGD z właściwym samorządem województwa);
5) zniesienie obowiązku zachowania konkurencyjnego trybu wyboru wykonawców;
6) umożliwienie wydłużania terminów naborów w związku z COVID-19 mimo ograniczeń w rozporządzeniach „działaniowych”;
7) przywracanie terminów wykonania określonych czynności w toku postępowania w sprawie o przyznanie pomocy przez wnioskodawców, gdy terminy przekroczone zostały z przyczyn związanych z COVID-19 (przy czym rozporządzenie dla działania 19.2 już obecnie przewiduje taką możliwość – niezależnie od COVID-19);
8) wzywanie do uzupełnień wnioskodawców, którzy nie spełnili warunków przyznania pomocy z przyczyn związanych z COVID-19, także tych, które zgodnie z przepisami rozporządzeń „działaniowych” są powodem pozostawienia wniosków bez rozpatrzenia;
9) możliwość uzgodnienia z podmiotem wdrażającym innego terminu wykonania zobowiązań określonych w umowie o przyznaniu pomocy z przyczyn związanych z COVID-19.
Powyższe rozwiązania będą stosowane z zachowaniem warunków wynikających z przepisów UE.
W związku z proponowanymi wyżej rozwiązaniami (pkt 7–9), do terminów dokonania określonych czynności w ramach PROW 2014–2020, do których zastosowanie będą miały powyższe propozycje, nie będą stosowane przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 i 568) dotyczące nierozpoczynania i zawieszania biegu terminów. Rozwiązania przewidziane w ww. ustawie z 2 marca 2020 po zmianach wprowadzonych 31 marca 2020 r. nie rozwiązują wszystkich problemów wnioskodawców i beneficjentów PROW 2014-2020 w związku z COVID-19.
Wypracowane zmiany ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich, wymienione powyżej w pkt 7-9, mają przede wszystkim na celu kompleksowe podejście do obecnych problemów, z którymi zmierzają się beneficjenci poszczególnych działań PROW 2014-2020, w tym poddziałania 19.2 i dopasowanie rozwiązań do specyfiki PROW 2014–2020, a jednocześnie umożliwienie dalszego wdrażania Programu w zakresie, w jakim to będzie możliwe w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Powyższe rozwiązania przedstawione w pkt 7–9 obejmą także te przypadki przekroczenia terminów, niespełnienia warunków, niewywiązywania się z realizacji zobowiązań, które wystąpiły przed wejściem w życie projektowanych rozwiązań - od początku wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego.
Co najważniejsze dla przedsiębiorców, beneficjentów poddziałania 19.2, mając na uwadze powyższe, w odniesieniu do pojawiających się problemów z wypełnianiem zobowiązań umownych oraz możliwości skorzystania przez przedsiębiorców z rozwiązań przewidzianych w tzw. „I Tarczy Antykryzysowej”, do momentu wejścia w życie przepisów zmieniających ustawę o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich w ramach tzw. „II Tarczy Antykryzysowej”, zastosowanie mają przepisy odnoszące się do siły wyższej.
Ponadto, w odniesieniu do rozwiązań przewidzianych w "I Tarczy Antykryzysowej" beneficjenci poddziałania 19.2, po wejściu w życie "II Tarczy Antykryzysowej" będą mogli w pełni skorzystać m.in. z zawieszenia działalności na okres epidemii COVID-19. Jeśli chodzi o tzw. wakacje składkowe, które na okres epidemii COVID-19 uprawniają do nieopłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wykonywania działalności gospodarczej, to z uprawnienia tego przedsiębiorcy będący beneficjentami poddziałania 19.2 mogą korzystać już teraz, niezależnie od terminu wejścia w życie „II Tarczy Antykryzysowej”.
Ponadto, biorąc pod uwagę specyfikę poddziałania 19.2 oraz dynamicznie zmieniającą się sytuację w kraju, MRiRW, w ślad za projektowanymi zmianami zaproponowanymi w ww. ustawie, pracuje równolegle nad wypracowaniem szczegółowych rozwiązań, które będą miały zastosowanie przede wszystkim w odniesieniu do dalszego wypełniania zobowiązań umownych, w tym w szczególności w okresie związania celem operacji, przez beneficjentów dotkniętych skutkami COVID-19 po ustąpieniu epidemii. Przedmiotowe rozwiązania zostaną przekazane w formie wytycznych niezwłocznie po ich opracowaniu.
